Messing model "HSM groentewagens" met remhuis (NS / HSM)

Periode 1913-1970, art. m-186

Foto: het model in de versie met remhuis, lange treeplanken en hoge sluitseinijzers en trap op de kop zoals deze wagens begin jaren dertig bij NS dienst deden. Andere versies zijn in het bruin als HSM wagen, als afgebeeld met korte treeplanken, zonder remhuis, rond de jaren vijftig / zestig met afgenomen (of geen) remhuis, in het NS roodbruin, als Europ wagen met diagonale hoekversterkingen (als afgebeeld bij "CHD laat model") enz.

Het voorbeeld:

Deze wagens werden door de HSM gebouwd van 1913 tot 1919. Ze waren wat bouw betreft aan het "hoofdtype" CHD van de HSM uit 1912 gelijk. Deze groentewagens waren twee "vakken" per zijwand langer en hadden een grotere radstand. Op de zijwand werd de wagen behalve van de normale twee ventilatie roosters ook voorzien van vier open klapbare luiken met gaas ervoor. Ook op de kopwand werden twee van deze luiken met roosters aangebracht. Hierdoor konden de groenten in de zomer beter gekoeld worden. De later gebouwde "18 luikers" van de NS (1928) waren op deze wagens gebaseerd.

Maar liefst 1975 wagens van dit type werden er tussen 1913 en 1921 gebouwd door de HSM. De eerste 150 geremde en 150 ongeremde wagens kregen bij de bouw nog open balansen, alle latere wagens kregen direct geperste exemplaren. Later kregen ook de eerste wagens alsnog geperste balansijzers. De tweede serie wagens die in 1919 geleverd werden kregen bij de bouw een iets grotere radstand; 5,5 meter in plaats van 5 meter bij de geremde wagens en 4,8 meter bij de ongeremde wagens.

Oorspronkelijk waren alle wagens uitgevoerd met lange treeplanken die bij de NS vanaf 1925 vervielen. Van deze wagens waren ruim 975 wagens met remhuis uitgevoerd (art. M-186). Vanaf 1942 vervielen de remhuizen waardoor slechts een klein bordes overbleef. Tot in de jaren vijftig kwamen er echter nog wagens van dit type met remhuis voor.

Een groot aantal wagens heeft nog de roodbruine kleur gekend zoals de NS die invoerde in 1954. Ook werden diverse wagens nog opgenomen in de Europ wagenpool. Veel wagens kregen daarbij rollager aspotten en bakversterkingen. In nagenoeg ongewijzigde staat gingen de laatste wagens begin jaren zeventig pas buiten dienst.

Behalve de kleurvarianten zijn er verschillende versies te bouwen uit deze bouwset:

Met remhuisje:  Bouwset: m-186nsk         NS uitvoering     € 84,-
m-186hsmk  HSM uitvoering     € 84,-